De Tweede Kamerverkiezingen in Polliebox onderscheiden zich op twee manieren van de al bestaande scholierenverkiezingen. Klassen kunnen hun uitslag makkelijk vergelijken met die van de totaal uitgebrachte stemmen. En leerlingen stemmen ook over politieke waarden. Een keuze voor een partij hangt immers sterk af van informatie die ze al dan niet hebben over het politieke landschap. Het kan een momentopname zijn. Een uitspraak over politieke waarden is dat veel minder. De weging die leerlingen moeten maken, kan meteen het uitgangspunt zijn voor een gesprek.
De tweede vraag 'Op wie stem jij?' volgt daarop. Je kunt de vraag direct stellen of eerst met de klas een discussie voeren over politieke waarden. In de powerpoint 'Tweede Kamerverkiezingen 2023' staan slides die daarbij kunnen helpen. Ze laten zien hoe je politieke waarden kunt categoriseren op de lijnen links-rechts en progressief-conservatief. En vervolgens hoe politieke partijen verdeeld kunnen worden op die lijnen. Het helpt leerlingen om een beargumenteerde keuze te maken bij de vraag 'Op wie stem jij?'
Tweede Kamerverkiezingen (Powerpoint, uitleg kwadrant met de partijen)
Vraagformulier 'Welke waarden vind jij het belangrijkst?' (voor offline gebruik)
Vraagformulier 'Op welke partij stem jij?' (voor offline gebruik)
De staatssecretaris van Volksgezondheid, Sport en Welzijn, Maarten van Ooijen, heeft op 1 september 2023 de Wijziging van de Tabaks- en rookwarenwet ingediend bij de Tweede Kamer. Hierin stelt hij voor:
De overheid probeert roken te ontmoedigen. Het is slecht voor de gezondheid, verslavend en schadelijk voor omstanders. Het Nationaal Preventieakkoord (2018) heeft als doel gesteld dat in 2040 nog hoogstens 5% van de volwassen rookt: een 'rookvrije generatie'. In de Tabaks- en rookwarenwet wordt de verkoop van tabak op verschillende manieren beperkt. Geen reclame, geen verkoop onder de 18 jaar, geen uitstalling in winkels. Daarnaast probeert de overheid gebruik te ontmoedigen door accijns te heffen op tabaksproducten en publiekscampagnes te voeren.
Met het allengs strenger worden van de regels rond tabaksproducten kwamen nieuwe producten op de markt. Zoals e-sigaretten - zonder tabak maar nog wel met nicotine. Ze zijn daarom ook verslavend en schadelijk voor de gezondheid. De wet werd in 2021 aangepast om deze producten dezelfde beperkingen op te leggen als tabaksproducten. Ook moet het nicotinegehalte onder een bepaald percentage blijven.
Nu zijn er weer nieuwe nicotineproducten op de markt. Het gaat om stoomsteentjes voor in een waterpijp en nicotinezakjes. Zij vallen buiten de definitie in de wet en vinden ongehinderd hun weg naar de markt. Nicotinezakjes, geplaatst onder de bovenlip, blijken met name aantrekkelijk voor jonge mensen en kunnen onopvallend worden gebruikt, ook op plekken waar niet gerookt mag worden. Aangeboden in verleidelijke verpakkingen stijgt hun populariteit. De zakjes zijn te vergelijken met het tabakshoudende snus, dat in de hele Europese Unie (behalve Zweden) al verboden is. Reclame mag echter nog wel (zie het Volkskrant-artikel hieronder).
Nicotine kan op allerlei manier worden toegevoegd aan snoepjes, repen en dergelijke. Om vooral kinderen te beschermen tegen nicotinegebruik stelt de regering nu een verbod voor op verkoop van en reclame voor alle nicotineproducten zonder tabak die oraal worden ingenomen.
Vraagformulier 'Nicotine: waar moet de overheid volgens jou rekening mee houden?'
Vraagformulier 'Ben je voor of tegen de wijziging van de Tabaks- en rookwarenwet?'
Het wijzigingsvoorstel is 5 oktober 2023 ingebracht bij de vaste Kamercommissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Stand van zaken van het wetsvoorstel
Status van de behandeling door Tweede Kamer
Stand van zaken van het wetsvoorstel
Status van de behandeling door Tweede Kamer
Volkskrant-artikel over reclame voor snus tijdens de Grand Prix in Zandvoort 2023
Minister Dekker (Rechtsbescherming) heeft op 4 mei 2021 een voorstel ingediend om Boek 1 van het Burgelijk Wetboek (de 'Transgenderwet') te verruimen:
Geslacht gaat over biologische kenmerken, gender over identificatie. Transgenders identificeren zich met een ander geslacht dan dat waar ze mee geboren zijn. Bij deze wet loopt het enigszins door elkaar. Het is de Transgenderwet gaan heten, terwijl geslachtsregistratie op de geboorteakte en daarmee op latere documenten van oudsher de biologische kenmerken vastlegt. In zijn Avondshow pleitte Arjan Lubach er mede daarom voor de hele registratie (in het paspoort) achterwege te laten.
Sinds de Transgenderwet (2014) is het voor personen ouder dan zestien jaar mogelijk de geslachtsregistratie (m/v) in de geboorteakte aan te laten passen. De verandering werkt door in alle officiële documenten die zich op de geboorteakte baseren, zoals het paspoort. Wel is een deskundigenverklaring nodig van een arts of psycholoog, om beslissingen die mogelijk vanuit een opwelling genomen worden, te voorkomen.
De Transgenderwet bleek een succes. In de jaren direct erna lieten tot 600 mensen per jaar hun geslachtregistratie wijzigen. Wel werd de deskundigenverklaring als probleem ervaren. Transgenders vinden dat het tegen hun zelfbeschikkingsrecht ingaat en bovendien aanzienlijke kosten met zich meebrengt. Ook werden vragen gesteld bij de leeftijdsgrens van 16 jaar. Voor die tijd kunnen kinderen ook al overtuigd zijn van het geslacht waar zij zich mee identificeren, hun gender. Om aan deze bezwaren tegemoet te komen, heeft de minister het wijzigingsvoorstel ingediend.
Het wijzigingsvoorstel is al eerder besproken in de Tweede Kamer. Een stemming is aangehouden, er zal nog verder over worden gedebatteerd. In 2021 stelde Lisa van Ginniken een amendement voor om ook non-binaire registratie ('x') makkelijker te maken. Dat is nu alleen mogelijk na een besluit van de rechter, die afweegt of iemand intersekse is (iemand die geslachtskenmerken van beide geslachten combineert). In het amendement zou dat niet langer nodig zijn. Mensen kunnen voor een 'm', 'v' of 'x' besluiten. Dit is uiteindelijk teruggetrokken en zal een apart wetsvoorstel worden.
Het wijzigingsvoorstel is op 7 september 2023 controversieel verklaard vanwege de komende Tweede Kamerverkiezingen. De Kamer zal er zich na de verkiezingen, in nieuwe samenstelling, opnieuw over buigen.
Stand van zaken in de behandeling (Tweede Kamer)
Vraagformulier 'Wat vind jij belangrijk bij het wetsvoorstel over geslachtsregistratie?'
Vraagformulier 'Ben je voor of tegen de wijziging van de Transgenderwet?'
Arjan Lubach over de wet: "geslachtsregistratie zou helemaal uit het paspoort moeten".
Onze Taal over de verschillen tussen oa. geslacht en gender